Muvhigo ndi mini (Report): Tshivenda Grammar
Muvhigo
Musi ri tshi á¹…wala muvhigo ri tea u dzhiela nzhele zwi tevhelaho kha muvhigo:
- Ndi ngani muvhigo u tshi á¹…walwa.
- Kuá¹…walele kwa muvhigo.
- Luambo lu shumiswaho kha muvhigo.
- Hu vhigiwa zwo tumbulwaho.
- Muvhigi u shumisa muthu wa vhuraru a tshi vhiga.
- Muvhigi u tea u ḓa na themendelo ya zwine a khou vhiga.
- Muvhigi u tea u sumbedza vhupfiwa hawe malugana na muvhigo.
- Tsaino ya muvhigi i tou vha khombe-khombe
Tshivhumbeyo tsha muvhigo
Muvhigo u na tshivhumbeo tsho katelaho zwi tevhelaho:
- á¹°hoho
- Marangaphanḓa
- Matshimbidzele
Mawanwa:
- Phendelo
- Themendelo
- Tsaino ya muvhigi
- Tshiimo tsha muvhigi na datumu
Tsumbo ya muvhigo
á¹°hoho (Topic):
Muvhigo wa u tswiwa ha tshelede nga vhana ho shumiswa thingothendeleki.
Marangaphanḓa (Introduction)
Hu tshi tevhelwa ndaela ya mapholisa vha Tshaulu u tswiwa ha tshelede mahayani nga vhana ho shumiswa thingothendeleki nga á¹…waha wa 2010 u ya kha 2011.
Matshimbidzele
- Ho tevhelwa vho tswelwaho tshelede banngani nga vhana vhavho ho shumiswa thingothendeleki.
- Ho vhudziswa na vhaá¹…we vhabebi kusini kwonoko.
- Ho sedzuluswa matshilele a vhanna na vhabebi kusini kwonoko.
- Ho vhudziswa zwiimiswa zwi imelaho vhanna kha kusi kwa Masisi.
Mawanwa
- Vhanna vhane vho ḓidzhenisa kha u tswa masheleni a vhabebi vhavho banngani vha
- khou shona u amba nga hazwo.
- Hezwo zwi kha ḓi vha tshililo na kha vhaṅwe vhane a vha athu u tsweliwa.
- Tshiimiswa tshi imelelaho vhana tshi vhonala tshi tshi khou nwela khothe.
- Vhana vha khou paá¹±a sa zwimange mahayani.
Phendelo
- Vhabebi a vha tsha fulufhela vhana vhavho.
Themendelo
- Vhabebi vha so ngo sumbedza vhana nomboro dza vhuṋe dzine vha dzi shumisa u
- bvisa tshelede yavho banngani.
Vha so ngo sumbedza vhana nomboro dza vhuṋe dzine vha dzi shumisa kha thingothendeleki.
Vhaswa kha vha funziwe u vha na vhuḓifhinduleli kha ndaka ya vhabebi, vha gude uri musi vha tshi tswela vhabebi vha khou ḓi tswela.
Tsaino: Tshovhewaho o (Tshanḓa tsha muṅwaleli)
A Tshovhewaho 12 Luhuhi 2011